-
1 вольный
1. прил.азат, ирекле, бойондороҡһоҙ2. прил.иркен3. прил.свободолюбивыйхөр, азатлыҡ...ы4. прил.только кратк. ф., с неопр. или в чёмихтыярлы, иреклеон волен поступать по-своему — ул үҙенсә эшләргә ихтыярлы, уйларға ирекле
5. прил.несдержанныйтыйнаҡһыҙ, әҙәпһеҙ, тәртипһеҙ6. прил.не стеснённый законамисикләүһеҙ, иреклевольные упражнения спорт. — ирекле күнекмәләр
вольный город ист. — ирекле ҡала (үҙ аллы ҡала-дәүләт)
-
2 свободный
1. прил.азат, ирекле, бәйһеҙ, хөр2. прил.совершаемый легко, без затрудненийеңел, тулы мөмкинлекле, киң, иркен3. прил.не заполненный, не занятый кем-чем-л.эйәһеҙ, эйәһе булмаған, буш; свободное купе буш купе4. прил. разг.буш торған, файҙаланылмаған5. прил.просторныйкиң, иркен6. прил.не тесный, не облегающий плотномул үлсәмле, күләме ҙур, иркен, киң, мул7. прил.күсм.иреклесвободное падение тела — есемдәрҙең тотҡарлыҡһыҙ төшөүе (есемдәрҙең ауырлыҡ көсө тәьҫирендәге хәрәкәте)
свободный пробег — тотҡарлыҡһыҙ арауыҡ юл (матдәләге молекулаларҙың бер бәрелештән икенсе бәрелешкә тиклем хәрәкәте)
-
3 казак
1. мказак ир-атыРәсәйҙә ХV-ХVII бб. Яйыҡ, Дон, Кубань буйҙарына ҡасҡан крәҫтиәндәрҙән, ҡала ярлыларынан торған ирекле кеше2. мказак ир-атышуларҙан ойошҡан, ХVIII б. Урыҫ дәүләтенең сик буйҙарын һаҡларға тейеш булған айырым хәрби сословие вәкиле -
4 самостоятельный
1. прил.независимыйүҙ аллы, мөстәҡил2. прил.ирекле, үҙ аллы, буйһонмаусан3. прил.мөстәҡил рәүештә, үҙ аллыүҙ көсө менән эшләнгән4. прил.оригинальныйүҙенә башҡа (бер төрлө), үҙенә генә хас, үҙенсәлекле5. прил.айырым, әһәмиәтле, үҙ аллы
См. также в других словарях:
ирекле — 1. Беркемгә дә буйсынмаган, үз ихтыяры белән яши торган. Ни теләсә шуны эшләргә мөмкинлеге яки хокукы булган; бәйсез 2. (Берәр эшкә) үз теләге белән тотынучы яки алынучы. и. Сугыш вакытында гаскәргә үз теләге белән язылган кеше. рәв. ИРЕКЛЕДӘН –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тамыр — I. 1. Үсемлекнең җиргә кереп берегеп, җирдән су һәм минераль матдәләр суыра торган өлеше. Шуңа охшап урнашкан минераль токымнар 2. Кеше һәм хайван тәнендә кан йөри торган каналлар 3. Сеңер. күч. Кабельдәге чыбык тур. 4. күч. Берәр иҗтимагый… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
буш — с. 1. Өстендә яки эчендә бер нәрсә дә булмаган, салынмаган, куелмаган 2. Бер нәрсә белән дә яки беркем тарафыннан да биләнмәгән, алынмаган (урын, штат һ. б. ш. тур.). Кеше яшәми, йөрми торган буш урам. күч. Азат, имин, арынган (уйлардан,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күңелле — (КҮҢЕЛЛЕЛЕК) – I. 1. Шат рухлы, шат табигатьле. Шат, көр 2. Яхшы кәеф барлыкка китерә торган, шатлыклы. рәв. Шатлык белән, кәефләнеп 3. Яхшы тәэсир итә торган. Яхшы, кызыклы 4. саф к. , киң к. 5. Шатлык, тулы канәгатьлек, рәхәтлек хисләре кичерү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өмә — Аерым хуҗалык яки кеше өчен күмәк көч сорый торган берәр эшне ирекле рәвештә җыелып күмәкләп, түләүсез башкару каз өмәсе, өй өмәсе. Җәмгыять яки берәр иҗтимагый оешма өчен башкарыла торган шундый ук эш шимбә өмәсе. күч. Өмәдә катнашкан кешеләр.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге